Leer meer over breaking vanuit het perspectief van Jaïr Franken; een toegewijde breaker, ondernemer en algemeen directeur van NBL. Hij geeft ons een inkijkje in de cultuur van breaking, benadrukt het belang van sociale veiligheid en inclusie en vertelt ons over de opkomst van breaking als Olympische sport. Ook vertelt hij over de normen en waarden van zijn scene en hoe deze hem hebben geholpen om zijn eigen identiteit te vormen.
Nederlandse Breaking League sinds 2016
De Nederlandse Breaking League (NBL) is in 2016 opgericht en ontstaan uit de behoefte om structurele (jeugd)competities aan te kunnen bieden,zo vertelt Jaïr. “Voor die tijd was er nauwelijks een plek voor kinderen om te kunnen battlen, zonder het direct tegen de “grote jongens” op te moeten nemen. Heel eerlijk, als beginner had je eigenlijk geen kans. Van mijn generatie is slechts een schamele groep van twintig nog actief in de breaking scene. De rest is allemaal gestopt, mede door het gebrek aan succesverhalen. Ik heb er in 2017 onderzoek naar gedaan en de resultaten hebben bijgedragen aan de opzet voor de ‘Challenger League’, die we in 2020 hebben geïntroduceerd. Nu bieden we minimaal 10 events per jaar aan.”
Nederlandse Breaking League sinds 2016
De Nederlandse Breaking League (NBL) is in 2016 opgericht en ontstaan uit de behoefte om structurele (jeugd)competities aan te kunnen bieden, zo vertelt Jaïr. “Voor die tijd was er nauwelijkseen plek voor kinderen om te kunnen battlen, zonder het direct tegen de “grote jongens” op te moeten nemen. Heel eerlijk, als beginner had je eigenlijk geen kans. Van mijn generatie is slechts een schamele groep van twintig nog actief in de breaking scene. De rest is allemaal gestopt, mede door het gebrek aan succesverhalen. Ik heb er in 2017 onderzoek naar gedaan en de resultaten hebben bijgedragen aan de opzet voor de ‘Challenger League’, die we in 2020 hebben geïntroduceerd. Nu bieden we minimaal 10 events per jaar aan.”
“Wij willen de stem van de breaking scene laten horen. We zijn er niet voor onszelf,
niet voor de events en organisatoren, maar voor de breakers”
De rol van NBL binnen de dansscene
Breaking laat zich niet zo snel vergelijken met een andere dansstijl. Niet omdat de dansvorm zich moeilijk laat combineren met andere disciplines, eerder omdat breaking zich meer identificeert als cultuur die samenhangt met de hip-hop scene, dan dat het als sport of dansstijl wil worden bestempeld. De NBL moet je daarom ook niet zozeer als bond zien, vertelt Jaïr. “Wij willen de stem van de breaking scene laten horen. We zijn er niet voor onszelf, niet voor de events en organisatoren, maar voor de breakers. NBL streeft ernaar om in de behoefte van de breaking scene te voorzien. Daarom luisteren we naar vragen en houden veranderingen in de scene in de gaten, zowel regionaal, landelijk als internationaal. Wanneer de behoefte vanuit de scene verandert, veranderen wij daarin mee.”
Cultuur en sociale veiligheid
Een voorbeeld van zo’n verandering in de scene is de evolutie van het imago van breaking, legt Jaïr uit: “Het beeld van breaking is dat er een dominante, masculiene cultuur heerst. Dat klopt op zekere hoogte ook wel, al speelt dat bij de kids bijvoorbeeld minder. En als je het ziet, is het puur imitatie. Bovendien is de aanwezigheid van vrouwen niet langer een zeldzaamheid. Het was eerder een kwestie van zichtbaarheid, maar ook dat zie je veranderen. Deze veranderingen brengen het gesprek op gang. Hoe inclusief is de scene bijvoorbeeld? Voelen mensen de ruimte om hun seksuele geaardheid te kunnen uiten? In de praktijk komt dit nog zelden voor, terwijl dit statistisch gezien niet zou moeten kloppen.” Een belangrijk vraagstuk wat onder de noemer sociale veiligheid valt, benadrukt Jaïr: “Je wilt dat iedereen zich veilig voelt. We zijn er voor de mensen die hier tegenaanlopen. Het gesprek moet op een veilige manier gevoerd worden. Als organisatie kunnen wij daaraan bijdragen. Daarom zijn we ook aangesloten bij de Alliantie.”
Normen en waarden
Sociale veiligheid is een gedeelde verantwoordelijkheid. Er zijn binnen de NBL geen officiële beleidsstukken op dit thema, maar je vindt het terug binnen de normen en waarden die de scene definiëren. Zoals Jaïr uitlegt: “Wanneer ik kids lesgeef, voel ik me meer opvoeder dan docent. Elkaar helpen groeien staat voorop. Verschillen worden niet alleen geaccepteerd, maar zelfs gevierd. Het draait in battles niet alleen om winnen, maar ook om respect voor elkaar. Er heerst een open cultuur en het onderlinge sociale netwerk is een vangnet. Iedereen in de community voelt zich hiervoor verantwoordelijk en spreekt elkaar net zo goed aan op ongewenst gedrag.”
De toekomst van breaking
Breaking is onlangs erkend als Olympische sport en staat dit jaar voor het eerst op het programma tijdens de Spelen in Parijs. Deze nieuwe status biedt kansen, maar brengt ook uitdagingen met zich mee, vertelt Jaïr. “Breaking is voor ons cultuur, voordat het als sport wordt opgevat. Met de toenemende aandacht van breaking als sport, benadrukken wij het culturele aspect nog sterker. Het is opvallend dat de internationale breaking scene niet was betrokken bij het Olympische traject. Dit staat haaks op het bottom-up karakter van de hip-hop cultuur, wat in ons DNA zit. Desondanks erkennen we de positieve impact die de Spelen op breaking kan hebben, zoals bijvoorbeeld op voedingsbewustzijn, gezondheid en (h)erkenning door een breder publiek. Voorheen was het minder gebruikelijk voor breakers om naar de fysio te gaan, hoewel er bijna geen andere sport te noemen is die het meer nodig heeft. Het is echter belangrijk om beide kanten van het verhaal te belichten.”
Wat dans voor hem als persoon heeft betekend zegt Jaïr afsluitend: “Dans heeft mij iets gegeven wat ik nooit zou willen missen. Het heeft mij normen en waarden bijgebracht. Me geleerd wat het betekent om een goed mens te zijn. Het heeft me ook een bepaalde zelfverzekerdheid gebracht; ik weet precies wie ik ben en wie ik mag zijn. Ik zie leeftijdgenoten soms strugglen met hun identiteit. Dankzij breaking ben ik me daar juist heel bewust van. Breaking heeft mij zo gevormd.”
“Dans heeft mij iets gegeven wat ik nooit zou willen missen. Het heeft mij normen en waarden bijgebracht”
Jaïr Franken